Khi mới bước chân vào thị trường, anh em trader chúng ta thường được dạy bảo rằng nguyên tắc quản lý rủi ro cơ bản nhất là lợi nhuận trung bình luôn lớn hơn lỗ trung bình trong mỗi vị thế. Tuy nhiên, nếu chúng ta xem xét kỹ hơn mối quan hệ giữa Reward và Risk, thì quan điểm bất thành văn này có lẽ cần được điều chỉnh. Còn cụ thể như thế nào thì mời anh em đọc bài viết sau đây nhé!
1. Risk/Reward Ratio
Risk/Reward Ratio được hiểu là lợi nhuận đạt được trung bình so với lỗ trung bình phải chịu của mỗi lệnh.
Ví dụ: Trong một lệnh, lợi nhuận bạn kỳ vọng là 900$ và 300$ khi bạn lỗ thì tỉ lệ Risk/Reward của bạn là 1:3 = 300:900.
Nhiều chuyên gia khuyến cáo rằng anh em nên duy trì tỷ lệ R/R ở mức tối thiểu là 1:2, 1:3. Nghĩa là với mỗi lệnh giao dịch bạn khả năng kiếm được lợi nhuận 200-300$ thì có thể thua lỗ tầm 100$.
Mới đầu, khi chúng ta xem xét quan điểm này, đa phần anh em sẽ đồng ý. Sau tất cả, dựa vào nguyên tắc đó, khả năng anh em lỗ sẽ được giảm xuống mức thấp nhất và lợi nhuận anh em đạt được có được nâng lên mức cao nhất.
Xin thưa với anh em rằng, không phải lúc nào cũng đúng. Hơn nữa, lời khuyên này có thể bị hiểu sai ý và gây ảnh hưởng xấu đến chiến lược giao dịch của anh em.
Quan điểm “Nên có tỉ lệ R/R tối thiểu là 1:2, 1:3” thực ra quá đơn giản vì nó không tính tới các yếu tố liên quan khác như chiến lược giao dịch cụ thể, APPT của mỗi người.
2. APPT – Average Profitability Per Trade
APPT là gì?
APPT được hiểu là số tiền trung bình lời hay lỗ của mỗi lệnh.
Đa số anh em sẽ quá tập trung vào tối ưu tỉ lệ R/R hay nâng cao tỉ lệ winrate của chiến lược giao dịch của mình mà quên đi bức tranh tổng thể cuối cùng: APPT – Số tiền trung bình bạn đặt được cuối cùng sau mỗi lệnh.
Cách tính APPT
Công thức:
APPT= (PW x AW) – (PL x AL)
Trong đó:
- PW: Probability of win – Tỉ lệ Thắng.
- AW: Average win – Lợi nhuận trung bình.
- PL: Probability of Low – Tỉ lệ Thua.
- AL: Average lose – Lỗ trung bình.
Để cùng đào sâu hơn vấn đề này, chúng ta hãy cùng vào 2 tình huống sau đây:
Tình huống 1
Trong lịch sử 10 lệnh của bạn, gồm có 3 lệnh thắng và 7 lệnh thua.
=> PW = 0,3; PL = 0,7
Và lợi nhuận trung bình AW=400$; lỗ trung bình AL=200$.
=> APPT= (0,3 x 400$) – (0,7 x 200$) = -20$
Như trường hợp trên APPT = -20$, nghĩa là với mỗi lệnh bạn, bạn sẽ lỗ khoảng 20$. Từ đó, với 10 lệnh hay 100 lệnh, bạn đều sẽ lỗ và càng lỗ.
Như vậy, với trường hợp này, Risk/Reward ratio = 1:2, do chiến lược giao dịch với winrate 30% gây ra thua lỗ mặc dù tỉ lệ R/R khá đẹp.
Tình huống 2
Đổi ngược lại, với tình huống này, chúng ta sẽ thử với tỉ lệ R/R = 3:1, nghĩa là với mỗi lệnh thắng lợi nhuận trung bình đạt được là 200$ thì bạn có khả năng lỗ 600$. Nhưng với số lệnh thắng nhiều hơn lệnh thua – 8 lệnh thắng và 2 lệnh thua.
→ APPT= (0,8 x 200$) – (0,2 x 600$)= 40$
Như vậy, với tỉ lệ R/R ratio khá xấu chỉ với 3:1 mà bạn vẫn có thể lãi trên 40$ mỗi lệnh.
3. Tổng kết
Qua 2 trường hợp trên, mục đích của mình không phải là phủ nhận quan điểm về Risk/Reward ratio mà mình muốn nhấn mạnh rằng một hệ thống giao dịch với tỉ lệ Risk/Reward tốt là chưa đủ mà cần phải có nhiều yếu tác động khác như Winrate và một yếu tố quan trọng sau cùng là APPT của anh em như thế nào.
Cả Risk Reward và Winrate đều quan trọng đối với một trader. Thường thì ta quan tâm Winrate hơn là Risk Reward, điều này không chỉ xuất hiện ở các nhà đầu tư F0 mà ngay cả các nhà đầu tư lâu năm cũng vậy. Bằng chứng là khi kiểm tra lại lịch sử giao dịch, số lệnh dương thường nhiều hơn số lệnh âm, tuy nhiên tổng quan tài khoản của nhà đầu tư lỗ.
Winrate và Risk Reward rất đối lập với nhau. Bạn muốn winrate cao thì thường Risk Reward sẽ thấp, và ngược lại bạn muốn Risk Reward tốt thì winrate sẽ giảm đi.
Việc cần làm là tìm và giữ một vị trí hợp lý giữa Risk Reward và winrate.
Thông thường bạn sẽ nghĩ rằng tỷ lệ lệnh lời và lỗ của bạn về lâu dài (theo một cách tự nhiên) sẽ đi về cột mốc 50%, nó biểu hiện cho việc bạn chỉ cần chọn giá lên hoặc xuống kể từ một thời điểm nào đó.
Với Winrate 50%, bạn sẽ chỉ có thể có lợi nhuận khi Risk Reward của bạn lớn hơn (tốt hơn) 1:1. Bằng không, về lâu dài, bạn sẽ thua lỗ.
Hẳn bạn cũng đã từng nghe câu nói nổi tiếng của huyền thoại đầu tư Peter Lynch:
“Trong đầu tư, nếu bạn thực sự giỏi, bạn cũng chỉ có 60% cơ hội chiến thắng.”
Peter L. Brandt là một trader chuyên nghiệp. Và nổi tiếng và có sức ảnh hưởng nhất thế giới hiện nay. Ông đã duy trì mức lợi nhuận 40%/năm ổn định qua hàng chục năm giao dịch.
Và ông đã từng chia sẻ trên Twitter cá nhân của mình rằng:
Trong suốt sự nghiệp trading, tỷ lệ Winrate của ông dưới 50%. Điều đó để thấy rằng, ngay đến một trader chuyên nghiệp với trình độ thượng thừa như Peter L. Brandt, về lâu dài, cũng chỉ duy trì tỷ lệ Winrate quanh cột mốc 50%. Winrate cao là tốt. Nhưng thay vì tìm cách để gia tăng, thì lời khuyên dành cho bạn là: Hãy tìm cách nâng cao tỷ lệ Risk Reward. Điều mà các nhà đầu tư chuyên nghiệp đang làm.
